بابک دین‌پرست، معاون اقتصادی وزیر کشور و مدیر کارگروه حل مسئله پدیده شاندیز از یک سال تلاش پر سختى ها و آسانى ها جهت عبور پدیده از بحران سخن گفت.
پرسش هایی صریح از مسئول پیگیری پرونده پدیده
عبارات مهم : پروژه
به گزارش خراسان ؛«کمتر کسی است که نام پدیده را نشنیده باشد. پدیده اگر چه در سال ۱۳۸۳ با نام شرکت توسعه بین المللی صنعت گردشگری پدیده شاندیز به ثبت رسید ولی در مدت کوتاهی به عنوان یکی از بزرگ ترین هلدینگ های سرمایه گذاری در حوزه گردشگری کشور آشنا شد و توانست با تبلیغات گسترده اعتماد ۱۳۶ هزار نفر را که عموم آنها سرمایه گذاران خرد و مردمی بودند که می درخواست کردند از کنار سرمایه اندکشان به سود سرشاری برسند، جلب کند.
پرسش‌هایی صریح از مسئول پیگیری پرونده پدیده
در این میان، کارها فراقانونی و خارج از ضابطه مدیران قبلی این شرکت از جمله عوض کردن کاربری های غیر مجاز، ساخت و سازهای خارج از ضابطه و مهم تر از همه فروش سهام خارج از سیستم نظارتی بورس و فرابورس آن هم با وجود این که پدیده یک شرکت سهامی عام نبود، باعث شد مراجع قضایی به خاص در خراسان رضوی به فعالیت های پدیده تصویر العمل نشان دهند تا جایی که در دی ماه ۱۳۹۳ بعضی از دفاتر فروش سهام «پدیده شاندیز» در مشهد و بعضی شهرهای بزرگ کشور عزیزمان ایران پلمب و عملا این شرکت سرمایه گذاری اقتصادی وارد چالشی شد که تا همین چند وقت پیش نتوانست از آن بیرون بیاید؛ چالش هایی که وعده های پدیده به سهامداران را نقش بر آب و امید سهامداران را نا امید کرد و همراه خود جنجالی روزانه جهت مسئولان و مقامات دولتی و دستگاه قضایی به ارمغان آورد. مطالبات روزانه مردم، تحصن ها و تجمعات پای وزیران کشور، اقتصاد و حتی دادگستری را بارها و بارها با عناوین طرح پرسش و استیضاح به مجلس کشاند تا این که وزیر کشور که جهت پدیده کارت زرد هم از مجلس دریافت کرده بود، در یکی از آخرین جلسات، به نمایندگان مردم و سهامداران پدیده وعده داد با تشکیل کمیته ای خاص پرسشها پدیده را حل و فصل کند؛ کمیته ای که در راس آن بابک دین پرست معاون اقتصادی خود را قرار داد. امروز بعد از یک سال فعالیت این کمیته می توان ادعا کرد پرسشها این پروژه سرمایه گذاری برطرف شده است هست. متن زیر نتیجه سه ساعت گفت وگوی روزنامه خراسان و بابک دین پرست، معاون اقتصادی وزیر کشور و مدیر کارگروه حل مسئله پدیده شاندیز است که از یک سال تلاش پر سختى ها و آسانى ها جهت عبور پدیده از بحران می گوید.
شما به چه علت و از کجا وارد این پرونده پیچیده و سخت شدید؟
وزارت کشور زمانی به عنوان پدیده ورود کرد که عملیات اجرایی پروژه متوقف شده است بود. چون پرونده قضایی این شرکت هنوز در مراجع قضایی ذی صلاح در حال پیگیری هست، ما اطلاعی از روند بررسی ها نداریم ولی ورود وزارت کشور به پروژه حل پرسشها و سامان دهی پدیده را می توان در دو بازه زمانی جدا از هم بررسی کرد. اساساً ورود دستگاه های اجرایی دولتی و دیگر نهادهای خارج از دولت به پروژه پدیده، در اجرای مصوبات دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی صورت گرفت.
بابک دین‌پرست، معاون اقتصادی وزیر کشور و مدیر کارگروه حل مسئله پدیده شاندیز از یک سال تلاش پر سختى ها و آسانى ها جهت عبور پدیده از بحران سخن گفت.
دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، در جلسه ای که در ۱۶ دی سال ۹۳ برگزارشد مقرر کرد، ستاد مرکزی به ریاست استاندار خراسان رضوی و با حضور جمعی از مدیران استانی از جمله مدیر کل دادگستری، دادستان مشهد، مدیر شرکت بازرسی، فرماندهان ناجا و سپاه پاسداران استان خراسان رضوی، نمایندگان وزارت اطلاعات، شرکت صداوسیما و مدیر شرکت بورس و اوراق بهادار تشکیل شود. وظیفه ستاد این بود که به تخلفات پدیده در تمامی زمینه ها پیگیری و ضمن برخورد با تخلفات احتمالی، فعالیت های پدیده را به مسیر قانونی هدایت کند. در تبصره ذیل بند (۱) مصوباتی که دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ابلاغ کرد، آمده بود که شورای امنیت کشور حمایت های مورد نیاز را از ستاد مرکزی داشته باشد. در بین دیگر مصوبات دبیرخانه شورا هیچ وظیفه قانونی و مشخصی جهت وزارت کشور تعیین و ابلاغ نشده بود.
دومین مرحله از ورود وزارت کشور که جدی تر و به صورت مستقیم بود، به مصوبه آبان سال قبل هیات دولت برمی گردد که طی آن دستگاه های اجرایی مرتبط موظف شدند با کارگروه پیگیری به مباحث پدیده که با مسئولیت وزارت کشور تشکیل شده است بود، همکاری کنند. در زمینه این مصوبه، جلسه ای درتاریخ ۲۴ آبان سال گذشته با حضور مسئولان دستگاه های اجرایی برگزار و مقرر شد کارگروهی با مسئولیت معاون اقتصادی وزارت کشور و با عضویت نمایندگان تام الاختیار وزارتخانه ها و دستگاه های اجرایی و قضایی تشکیل شود و زمینه حل پرسشها شرکت را فراهم کند. البته فردای آن روز آقای رحمانی فضلی جهت تشریح کارها انجام شده است راجع به حل پرسشها شرکت پدیده، در صحن علنی مجلس حاضر شد و چون نماینده پرسش کننده قانع نشد، وزیر کشور با آن که هیچ مسئولیت مستقیمی در این زمینه نداشت، به نمایندگی از دستگاه هایی که به تکالیف قانونی خودشان عمل نکرده بودند، کارت زرد گرفت.
تا آن وقت همین ستاد امور را جلو می برد؟
پرسش‌هایی صریح از مسئول پیگیری پرونده پدیده
بله تا آبان سال گذشته، مسئولیت مهم راهبری عنوان با ستاد مرکزی استانداری خراسان رضوی بود. البته وزارت کشور نیز هر زمانی که نیاز به مداخله و همراهی بود، در اجرای همان تبصره ذیل بند یک مصوبات جلسه ۱۶ دی سال ۱۳۹۳ اقدام می کرد والا وزارت کشور هیچ مسئولیت مستقیمی در این زمینه نداشت و حسب مورد و با درخواست استاندار خراسان رضوی یا دیگر ارجاعات، جلساتی به ریاست وزیر کشور در این وزارتخانه برگزار می شد.
یعنی از ۹۳ تا ۹۵ ستاد قبلی نتوانسته بود خیلی از پرسشها را حل و فصل کند؟
باید توجه داشته باشیم که راجع به شرکت پدیده شاندیز صحبت می کنیم. پرسشها این پروژه بیش از حد تصور و کار بسیار سخت و پیچیده ای بود و الزاما بسیاری از موانع موجود باید با همکاری و همراهی دستگاه های ملی حل و فصل می شد. به نظر من بااهمیت ترین اقدام ستاد تدبیر استان در آن دوره که بسیار هم مهم و قابل توجه هست، حفظ اموال و دارایی های سهامداران و مدیریت شرایط بحرانی حاکم بر پروژه به شمار می رود ولی به علت گستردگی و نوع مشکلات، بسیاری از مصوبات مسکوت مانده بود.
بابک دین‌پرست، معاون اقتصادی وزیر کشور و مدیر کارگروه حل مسئله پدیده شاندیز از یک سال تلاش پر سختى ها و آسانى ها جهت عبور پدیده از بحران سخن گفت.
در نهایت بر اساس مصوبه هیات وزیران و بر پایه تصمیمات جلسه ۲۴ آبان سال ۹۵ که به ریاست وزیر کشور برگزار شد، مسئولیت کارگروه به معاونت اقتصادی وزارت کشور محول شد. بنده و همکارانم طی یک هفته تمام پرسشها و موانع قانونی در مسیر فعالیت دوباره شرکت و همچنین مصوبات دی ماه ۹۳ لغایت آبان ماه ۹۵ یعنی حدود ۲۲ ماه قبل را شناسایی کردیم. بلافاصله نخستین جلسه کارگروه حل پرسشها شرکت پدیده در دوم آذر سال قبل برگزار و نشانه گذاری های کارگروه در قالب ۲۳ مصوبه تعیین و به دستگاه های اجرایی ابلاغ شد.
اصلاً چطور شد که معاونت اقتصادی وزارت کشور به عنوان مسئول کارگروه حل پرسشها پدیده تعیین شد؟
پرسش‌هایی صریح از مسئول پیگیری پرونده پدیده
نحوه ورود و تعیین معاونت اقتصادی وزارت کشور به عنوان مسئول کارگروه هم در نوع خود جالب بود. در جلسه ۲۴ آبان ماه ۹۵ که در وزارت کشور با حضور بعضی وزیران و مسئولان مرتبط برگزار شد، آقای رحمانی فضلی آنچنان از اجرا نشدن مصوبات قبل و روند کند حل پرسشها شرکت ناراحت شدند که من مورد مشابه آن را تا آن وقت ندیده بودم. البته این را هم بگویم که بنده نخستین باری بود که در جلسه مربوط به پدیده شرکت می کردم. در آن جو سنگین جلسه، یادداشت کوچکی به آقای رحمانی فضلی نوشتم و اعلام کردم که معاونت اقتصادی حاضر است مسئولیت این کار را بپذیرد. بر همین اساس مصوب شد کارگروه حل پرسشها شرکت پدیده با مسئولیت حقیر تشکیل شود.
آیا از میزان پرسشها شرکت در آن وقت مطلع بودید و اگر می دانستید حاضر بودید آن پیشنهاد را بدهید؟
الان اعتراف می کنم که در وقت ارائه آن پیشنهاد، به هیچ وجه از میزان پرسشها و پیچیدگی پرونده اطلاع نداشتم. واقعاً اگر می دانستم این کار تا این حد سخت و طاقت فرساست، هرگز داوطلب نمی شدم. خیلی از دوستان دوراندیش و مسئولان خیراندیش دستگاه ها، بعد از آن که از پذیرش این مسئولیت به وسیله بنده مطلع شدند، حضوری یا به صورت تلفنی توصیه کردند که بلافاصله از این مسئولیت کناره گیری کنم. استدلال آن ها این بود که ورود به پرونده پدیده، گردابی است که خروج از آن ممکن نیست ولی دیگر دیر شده است بود، چون در همان ابتدای اعلام موجودیت کارگروه، با انجام یک مصاحبه مطبوعاتی به طور رسمی اعلام کرده بودیم حاکمیت مصمم به حل پرسشها پدیده هست. البته صحبت های روزهای نخست ما، بین سهامداران و ذی نفعان شرکت هم خریداری نداشت. بسیاری از آنها اعتقاد بودند که ادعاهای کارگروه مبنی بر حل پرسشها پدیده، تفاوتی با وعده های حدود دو سال قبل ندارد. افراد درگیر با این پرونده واقعا ناامید بودند. پیامک های فراوانی نیز در این زمینه در اینترنت انتشار یافته بود.
نقش وزیر کشور در این میان چه بود؟
این را با قطعیت می گویم که اگر اهتمام و جدیت شخص دکتر رحمانی فضلی در پرونده پدیده نبود، هرگز این مسئله حل نمی شد.در مدتی که کارگروه فعال بود، هر نامه ای که جهت حل پرسشها پدیده تنظیم کردیم و خدمت ایشان بردیم، با وجود این که بعضی از آنها می توانست تبعاتی را هم به دنبال داشته باشد، ولی قاطعانه و بدون درنگ وصرفاً به علت اعتقادی که جهت حل پرسشها مردم داشتند، امضا کردند. در طول حدود شش ماه اول تشکیل کارگروه، هر وقت که خدمت آقای وزیر رسیدم، بدون استثنا، نخستین سوالشان این بود که پرونده پدیده چگونه پیش می رود؟ و هر زمانی هم که گزارشی راجع به وجود یک مانع جدی به ایشان می دادم و بر ضرورت مداخله مستقیم ایشان تاکید می شد، در هر شرایطی بلافاصله با مسئول مربوط تماس می گرفتند تا مسئله حل شود. نقش مدیر جمهور، معاون اول و اعضای دولت نیز نباید در مسیر حل پرسشها و صدور مجوزهای قانونی نادیده گرفته شود.
من نمی دانم مدیر جمهور در جریان برجام با آن حساسیت هایی که داشت، چند بار دستور مکتوب صادر کرده اند ولی این را می دانم که جهت حل پرسشها شرکت پدیده شاندیز در طول حدود هفت ماه، حداقل ۲۰ دستور مشخص و صریح جهت اعضای مرتبط کابینه صادر کردند که در همه آن ها تاکید می شد، تمامی مسئولان باید کمک کنند تا پرسشها پدیده جهت بازگشت آرامش به خانواده سهامداران و ذی نفعان، حل و فصل شود. واقعاً بعضی تصمیم گیری ها در شرایط خاصی که در آن قرار داشتیم، بسیار سخت بود. فضای حاکم بر جامعه راجع به شرکت و دورنمایی که وجود داشت، بسیاری از مسئولان را جهت تصمیم گیری دچار تردید کرده بود. در همین جا مورد نیاز می دانم از همکاری ها و حمایت های مستمر ریاست قوه قضاییه، دادستان کل کشور، مسئولان قضایی استان خراسان رضوی، ریاست مجلس شورای اسلامی و نمایندگان مجلس و به صورت خاص از مدیر و اعضای ستاد مرکزی استان خراسان رضوی، صمیمانه تقدیر کنم.
شیرینی تحمل این مشکل ها چه بود؟
الان هنگامی که می بینم مردم آرامش دارند، بزرگ ترین شیرینی و موجب رضایت من و همکارانم هست. از یاد نبریم حدود ۱۲۰ هزار نفر که با اعضای خانواده ارزش حدود ۵۰۰ هزار نفر می شوند، یعنی یک شانزدهم جمعیت کشور، به نوعی با پرونده پدیده عجین هستند که جمعیت کمی نیست. شیرینی کار این است که در پی یک دوران تاریک حدود دو ساله که با ناامیدی مطلق همراه بود، اکنون با لطف خداوند بزرگ، همکاری تمامی مسئولان و البته مهم تر از همه صبوری سهامداران و ذی نفعان پدیده، نورامیدی در دل افرادی که تصور می کردند تمام سرمایه مادی زندگی ارزش بر باد رفته، ایجاد شده است است.
باید توجه کنیم که شاید به عنوان نمونه ۲۰ میلیون تومان رقم قابل ملاحظه ای نباشد، ولی همین پول جهت بعضی افراد تمام اندوخته مادی زندگی و دوران فعالیت ارزش بوده هست. در این دوره حرف های تند و تلخ زیادی از معدود ذی نفعان و حتی بعضی مسئولان دستگاه ها شنیدیم، ولی کوتاه نیامدیم. عید امسال شاهد بودیم که رهبر عزیزمان در صحبت هر سال ارزش در حرم رضوی بر اهمیت تامین امنیت سرمایه گذاری تاکید و به نمونه ای از توجه نکردن مسئولان در این زمینه اشاره کردند. بنابراین در همان وقت گزارشی به وسیله دکتر رحمانی فضلی خدمت ایشان ارسال و ضمن اشاره به کارها انجام شده است تا آن زمان، اطمینان داده شد که وزارت کشور عنوان را تا حل و فصل و تعیین وظیفه نهایی بقیه پرسشها پیگیری خواهد کرد. بر همین اساس هفته گذشته و بعد از آخر یافتن محورهای در دست پیگیری، نامه ای خدمت ایشان ارسال شد و نتیجه های کار به استحضارشان رسید.
درباره کارها صورت گرفته در حدود یک سالی که شما مسئولیت را پذیرفتید، توضیح بفرمایید.
یکی از معضلات بسیار مهم ما، عنوان حسابرسی شرکت و بحران های موجود در این حوزه بود. شرکت حسابرسی کشور که به عنوان مرجع قانونی، مسئولیت حسابرسی حساب های عملکردی سال ۱۳۹۳ شرکت را بر عهده داشت، به علت اجرا نشدن تعهدات و همکاری نامناسب شرکت، ادامه عملیات حسابرسی را متوقف کرده بود. با پیگیری انجام شده است و دستور وزیر اقتصاد شرکت حسابرسی کار خود را ادامه داد و حسابرسی سال ۹۳ که متوقف شده است بود ادامه یافت. راجع به حسابرسی حساب های سال ۹۴ شرکت مهم و شرکت های تابعه هم مصوب کردیم که شرکت پدیده خودش یک شرکت معتبر و مورد تایید شرکت حسابرسی را جهت انجام حسابرسی تعیین کند، ولی گزارش های آن شرکت نیز دوباره به وسیله شرکت حسابرسی بررسی و تایید شود که این کار نیز انجام شد. بر اساس آخرین اطلاعات دریافتی از استانداری خراسان رضوی و هیات مدیره شرکت، گزارش حسابرسی سال ۹۵ شرکت های ۱۳ گانه پدیده و شرکت مهم هم انجام شده است است.
بدین ترتیب کار حسابرسی عملکرد شرکت های پدیده به صورت کامل انجام شده است که یکی از شروط مهم جهت ورود شرکت به بازارهای بورس محسوب می شود. البته باید توجه داشته باشیم که مقصود از انجام حسابرسی، الزاماً تایید فعالیت ها و کارها مالی مسئولان مرتبط نیست و تنها ترسیم کننده روند امور هست. اقدام دیگر کارگروه، حل و فصل پرسشها و اختلافات شرکت با دو شرکت امور مالیاتی و تامین اجتماعی بود. الحمدلله با دستورات خاص وزیران امور اقتصادی و دارایی و تعاون، کار و رفاه اجتماعی و همچنین روسای شرکت های امور مالیاتی و تامین اجتماعی، مجموع بدهی های شرکت به این دو شرکت در عالی ترین شرایط قانونی تقسیط و از همه حساب های بانکی و اموال منقول و غیر منقول شرکت و مدیران شرکت برطرف توقیف شد.
شما آیا این پرسشها را با خود آقای پهلوان حل نکردید؟
بنده اطلاعی از چند و چون وقایع و تصمیمات آن دوران ندارم ولی بر اساس مصوبات موجود مشخص می شود که تصمیم اولیه مراجع تصمیم گیری، این بود که خود ایشان باید پاسخگوی مطالبات ذی نفعان باشند. ولی به نظر من همان گونه که قبلا هم گفتم، سطح کارها و دریافت مجوزهای مورد نیاز جهت قرار گرفتن شرکت در مسیر قانونی و شروع عملیات اجرایی، در حدی بود که در نهایت به مداخله ستاد مرکزی و متعاقب آن وزارت کشور، به نمایندگی از دولت و دیگر قوا منجر شد. اطمینان داشته باشید، چنان چه رویکرد مشفقانه ارکان حاکمیت جهت حل و فصل پرسشها شرکت وجود نداشت، اوضاع شرکت پدیده در این ساعت با شرایط آبان سال قبل تفاوتی نداشت.
یکی دیگر از بحث های بسیار مهم، عنوان عوض کردن کاربری محل اجرای پروژه پدیده شاندیز بود. بر اساس گزارش ها، یکی از بااهمیت ترین عوامل توقف پروژه پدیده در سال ۹۳، شکایت وزارت جهاد کشاورزی از مسئولان شرکت، به علت عوض کردن غیر قانونی کاربری زمین های محل اجرای پروژه پدیده شاندیز بود. بر اساس اعلامیه نخست شرکت امور اراضی، میزان مطالبه قانونی وزارت جهاد کشاورزی از شرکت، ۷۴۰ میلیارد تومان می شد که با مذاکرات و بررسی های دوباره، این رقم از ۷۴۰ میلیارد تومان اولیه به ۶۱۰میلیارد تومان کم کردن یافت، یعنی ۱۳۰ میلیارد تومان از آن کم شد.
چون شرکت پولی جهت پرداخت نداشت و ادامه فعالیت پروژه منوط به دریافت مجوز از وزارت جهاد کشاورزی بود، لاجرم باید جهت دریافت مجوز تقسیط بدهی اقدام می کردیم. نخستین راهکار، بهره مندی از ظرفیت قانونی آیین نامه، دادن مهلت و نحوه تقسیط بدهی اشخاص به وزارتخانه ها و موسسات دولتی و تعیین قیمت بهره و خسارت تاخیر تادیه بود. مکاتبات متعددی در این باره بین وزارتخانه های کشور، امور اقتصادی و دارایی و جهاد کشاورزی و حتی نهاد ریاست جمهوری انجام شد ولی به علت میزان بدهی نتیجه ای دربرنداشت.
در نهایت تصمیم گرفته شد عنوان اعطای مهلت دو ساله جهت پرداخت عوارض با اقساط پنج ساله، با امضای وزیران محترم امور اقتصادی و دارایی، جهاد کشاورزی و کشور، به دولت ارائه شود که این کار انجام شد و دولت در تاریخ ۱۳۹۶/۴/۲۱، با این پیشنهاد موافقت کرد. به این ترتیب عنوان نحوه پرداخت عوارض عوض کردن کاربری پروژه پدیده شاندیز که از جمله پرسشها بسیار سخت پیش رو بود، حل و فصل شد. اتفاق خوب دیگری که در این باره افتاد، این بود که با حمایت ریاست قوه قضاییه، دادستان کل کشور و مدیر کل دادگستری خراسان رضوی، در نهایت دادستان عمومی و انقلاب مشهد، قرار موقوفی تعقیب پرونده را مختومه اعلام کردند.
با این اتفاق ساخت و ساز را توانستید شروع کنید؟
خیر، هنوز مباحث مهم تعیین وظیفه نشده ای وجود داشت که مانع از شروع عملیات اجرایی پروژه بود. به عنوان نمونه یکی دیگر از موانع پیش رو، اختلاف نظر وزارت نیرو و شرکت بود. شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی می گفت که صرفاً جهت بخشی از اراضی بستر واقع در محدوده فعالیت شرکت پدیده شاندیز سند مالکیت صادر شده است است و ضرورت دارد که شرکت جهت بقیه اراضی فاقد سند قرارداد اجاره منعقد کند که در نهایت با بررسی های مجدد و مصوبات ستاد تدبیر استان، مراتب در مسیر حل وفصل قانونی قرار گرفت.
فکر نمی کنید بعضی نهاد ها دنبال بهانه بودند تا پولی یا نفعی از این پرونده حجیم ببرند؟
قطعاً این طور نیست. دستگاه های دولتی حقوق قانونی خود را در چارچوب ضوابط مطالبه می کنند. اکثر این مطالبات قانونی باید قبل یا در جریان اجرای پروژه پرداخت می شد که این امر صورت نگرفته بود. قاعدتاً تایید می فرمایید که هر وقت فردی مترصد اجرای یک پروژه در هر حد و اندازه ای باشد، طبق ضوابط و مقررات باید عوارض قانونی کار را پرداخت کند.
در این زمینه هم همه دستگاه ها در چارچوب موازین قانونی و در حد اختیارات قانونی خود، تا این تاریخ صرفاً میزان مطالبات قانونی خود را تعیین وظیفه و تقسیط های بلندمدت کرده اند و بعید می دانم که تاکنون وجهی را دریافت کرده باشند و همه دستگاه ها تادیه وصول مطالبات خود را متوقف کردند تا شرکت بتواند فعالیت مجدد خود را شروع کند. ولی این عنوان هم صحیح است که هنگامی که پرونده ای در این سطح ملی، در مرجع قضایی مفتوح می شود، بعضی از دست اندرکاران دلواپس می شوند که هرگز تساهل و تسامح دستگاه متبوع آنان نیز در شکل گیری عنوان نقش داشته باشد. جدیت کارگروه جهت تعیین وظیفه قطعی اختلافات شرکت با دستگاه های مربوط به این علت بود که می خواستیم خیالمان از سوی دستگاه های معترض طرف های دعوا یک بار جهت هر لحظه راحت شود. همگی اعتقاد بودیم که این شرکت دیگر قادر به تحمل هیچ بحران جدیدی، حتی در مقیاس بسیار کوچک نیست.
یکی از کارها بسیار مهم، پیگیری جهت تحقق یکی از مصوبات جلسه مورخ ۱۳۹۳/۱۰/۱۶ دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی بود. طبق آن مصوبه وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف شده است بود جهت تهیه طرح اجرایی انتقال شرکت پدیده به بورس اقدام کند. البته کارگروه در کنار این موضوع، تحقق مصوبه دیگری را نیز که بر ایجاد و راه اندازی اتاق مبادلات و معاملات سهام شرکت (OTC) تاکید داشت، در دستور کار خود قرار داد. با این کار، مقرر بود سهام شرکت با توجه به ماهیت خود شرکت و قوانین، در قالب یک چارچوب قانونی معامله شود که در نهایت با همکاری صمیمانه شرکت بورس و اوراق بهادار، اتاق OTC در هفته نهایی سال گذشته شروع به کار کرد.
این اتاق فقط جهت پدیده بود یا نمونه های دیگری هم در کشور داشتیم؟
دوستان شرکت بورس و اوراق بهادار اعلام می کردند که ظاهراً مورد مشابهی نداشته هست. البته اغلب ما اعتقاد داشتیم با در نظرگرفتن این که در آن زمان، هنوز اکثر موانع موجود در مسیر فعالیت پروژه به قوت خود باقی بود، بازگشایی اتاق معاملات به تنزل قیمت سهام منجر می شود ولی بعضی از سهامداران به جد پیگیر راه اندازی اتاق معاملات بودند. البته بعضی از آنها به علت شرایط بسیار بحرانی مالی که داشتند، چاره ای جز فروش سهام خود، آن هم به هر قیمتی نداشتند. دوستان به سهامداران محترم توصیه می کردند که سهام خود را نفروشند و تاکید داشتیم که فروش سهام را به بعد از شکوفایی پدیده موکول کنند.
آیا می توان گفت این روزنه ای بود تا کاغذی که دست مردم به نام سهام بود توانایی خرید و فروش داشته باشد؟
بله. حداقل کار این بود که مبادلات سهام بر اساس فرایندی که با همکاری و نظارت شرکت بورس و اوراق بهادار راه اندازی شده است بود صورت گیرد. راه اندازی اتاق حداقل سه ماه به طول انجامید و مکاتبات وزارت کشور با نهاد ریاست جمهوری، وزارت اموراقتصادی و دارایی، شرکت بورس و اوراق بهادار، دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، استانداری خراسان رضوی و…، یکی از پرحجم ترین پرونده های کارگروه منتخب محسوب می شود. جهت ورود به بورس و بعد از ابلاغ مصوبات نخستین جلسه کارگروه که در دوم آذرماه تشکیل شده است بود، نخستین مکاتبه ما با وزارت امور اقتصادی و دارایی به منظور تعیین شرایط ورود شرکت به بازار بورس، درتاریخ ۱۳ آذر۹۵ انجام شد و بعد از قریب به ۷ ماه پیگیری بی وقفه، در نهایت عنوان ورود شرکت به بازار بورس، در جلسه مورخ ۱۳ تیر ماه امسال شورای عالی بورس مطرح و این عنوان بسیار مهم بعد از گذشت ۳۰ ماه از وقت ابلاغ مصوبه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، تعیین وظیفه شد.
فکر می کنید ورود پدیده به بورس یا فرابورس چه زمانی به نتیجه برسد؟
باید توجه داشته باشیم که شورای عالی بورس، با درک شرایط خاص شرکت پدیده و صرفاً به منظور کمک با سهامداران و ذی نفعان شرکت، شرایط مورد نیاز را جهت ورود شرکت به یکی از بازارهای موجود در بورس های کشور در جلسه مورخ ۱۳۹۶/۴/۱۳ خود که بنده و استاندار خراسان رضوی نیز به منظور دفاع از پرونده در آن حضور داشتیم، تعیین و ابلاغ کرده است و آن چه باقی مانده، فراهم کردن مقدمات کار و احراز شرایط اعلامی از سوی شرکت بورس و اوراق بهادار، جهت ورود شرکت به بورس هست. بر اساس اطلاعاتی که به بنده داده اند، ظاهرا دوستان هیات مدیره شرکت در حال فراهم کردن مقدمات کار هستند.
یکی از بحث های جدی ما عنوان تشکیل کنسرسیوم بانکی خاص حمایت از شرکت پدیده بود. قبلاً مصوبه ای ابلاغ شده است بود که طبق آن، کنسرسیومی با محوریت و عاملیت بانک صادرات شکل بگیرد و مبلغ ۵۰۰ میلیارد تومان تسهیلات به شرکت پدیده پرداخت شود. ولی تا وقت کارگروه سندیکای مذکور تشکیل نشده بود و به تبع آن، وجهی هم پرداخت نشده بود. با پیگیری های انجام شده، بانک مرکزی شروط خود را جهت تشکیل کنسرسیوم و پرداخت تسهیلات ۵۰۰ میلیارد تومانی در ۲۳ آذرماه ۹۵ به وزارت کشور اعلام کرد. تایید طرح توجیهی اقتصادی، فنی و مالی به وسیله بانک عامل، تعیین وظیفه عنوان بدهی های شرکت به شهرداری، وزارت جهاد ، تامین اجتماعی، شرکت امور مالیاتی و … تنها جزئی از شروط بانک مرکزی، در زمانی بود که تنها حدود سه هفته از تشکیل کارگروه می گذشت.
نام دیگر بانک های عضو کنسرسیوم را هم بگویید.
بله کنسرسیوم با محوریت و عاملیت بانک صادرات و عضویت بانک های ملی، ملت، تجارت، شهر و سپه، با رقم ۵۰۰۰ میلیارد ریال تشکیل شد. تحقق شروط مد نظر بانک مرکزی وقت زیادی را به خود تخصیص داده شده است داد. البته نباید در این میان، همکاری و کمک دکتر سیف و همکاران ایشان و همچنین مدیران عامل بانک های عضو کنسرسیوم نادیده گرفته شود. حتی تحقق یکی دیگر از شروط اعلامی از سوی بانک مرکزی جهت اعطای تسهیلات، مبنی بر تایید توانایی شرکت جهت تسویه دیون خود به بستانکاران، صرفاً با همکاری بازپرس پرونده میسر شد. بدهید ترتیب، جدول سهمیه اعضای کنسرسیوم به وسیله بانک مرکزی ابلاغ و بر اساس آن، مقرر شد بانک صادرات مبلغ ۱۲۰ میلیارد تومان، ملی ۱۱۰ میلیارد تومان، ملت ۱۰۰میلیارد تومان، تجارت ۷۰ میلیارد تومان، سپه ۶۵ میلیارد تومان و بانک شهر نیز ۳۵ میلیارد تومان پرداخت کنند. در ادامه مقرر شد که در مرحله نخست ۲۰ درصد از مبلغ کنسرسیوم تخصیص یابد که بر همین اساس مبلغ ۹۵ میلیارد تومان به حساب خاص کنسرسیوم واریز شده است و به تازگی نیز مبلغ ۴۰ میلیارد تومان در اختیار شرکت پدیده قرارگرفته است.
بقیه این پول را چگونه پرداخت می کنند؟
درمشارکت نامه قید شده است که حسب مورد و با پیشرفت کار و تایید نماینده ناظر کنسرسیوم، ادامه پرداخت ها انجام خواهد شد. اتفاقاً مدیرعامل شرکت صبحگاه امروز و دقایقی قبل ازحضور شما تماس گرفتند و خواهان پیگیری ما جهت تخصیص مرحله دوم تسهیلات بودند که ان شاءا… پیگیری خواهیم کرد البته در دیدار با مدیرعامل بر ضرورت دقت و نظارت کامل بر تنظیم قراردادها و هزینه کرد تسهیلات بانکی و دیگر اعتبارات تاکید کردم و از ایشان خواستم دقت کامل داشته باشند تا دارایی های مردم در جای مناسب خودش هزینه شود. یکی از دیگر پرسشها جدی ما، بحث اختلاف شرکت با شهرداری شاندیز بود.
شهرداری شاندیز در این میان، مطالبه ۹۴۰میلیارد تومانی را مطرح کرد. از سوی دیگر بسیاری از کارها بعدی شرکت و دریافت مجوزها، منوط به صدور آخر کار جهت بخش های تکمیل شده است بود. نهایتاً در یک اقدام هماهنگ، توافق های مورد نیاز بین مسئولان شورای شهر و شهرداری شاندیز و هیات مدیره شرکت پدیده جهت تادیه مطالبات شهرداری از محل دارایی های شرکت و صدور آخر کار انجام شد و در نتیجه آن، در تاریخ ۱۳۹۵/۱۰/۱۳، جهت ۵۳۹هزار و ۷۶۸ متر مربع از بناهای احداثی پروژه پدیده شاندیز آخر کار صادر شد.
با این آخر کاری که گرفتید عملا بخشی از مجموعه، فعالیت تجاری را شروع کرد و در واقع یک درآمدزایی هم داشتید؟
بله همین امروز مدیرعامل شرکت به من اطلاع داد که مجموعه هایپر پدیده شاندیز با بیش از ۲۰ هزار مترمربع فضای محیط و فضای پشتیبان در حال تجهیز است و به زودی راه اندازی می شود.
برای ورود پدیده به بورس، بحث شفافیت مالی، تدوین امیدنامه و سوددهی در سه سال اخیر مورد نیاز هست. در این زمینه ها اقدام کرده اید؟
شفاف سازی همان طور که گفتم با حسابرسی های هر سال انجام می شود. بعضی ازاقدامات اولیه در جریان راه اندازی اتاق مبادلات سهام انجام گرفت. در زمینه سوددهی هم باید به آینده شرکت امیدوار باشیم. انتظار می رود که با انجام کارها به موقع و انجام عملیات اجرایی پروژه های پدیده شاندیز و کیش و همچنین برقراری آرامش کامل در فضای شرکت و پروژه، روزهای بهتری در انتظار شرکت و سهامداران باشد.
موضوع المان در پدیده چیست و به کجا انجامید؟
موضوع تجدید نظر در تعیین تعداد طبقات برج اقامتی و احداث المان پروژه پدیده نیز، یکی دیگر از موانع جدی موجود در مسیر شروع مجدد فعالیت شرکت بود. در شهریور ماه سال ۹۴، با پیشنهاد هیات منتخبی مرکب از نمایندگان دستگاه ها و نهادهای مرتبط، شورای امنیت کشور مصوب کرده بود که بخش های بلندمرتبه پروژه تا حداکثر ۱۰ طبقه احداث شود و بیش از این میزان کم کردن یابد. البته متعاقباً دی ماه همان سال، در جلسه ای که در وزارت کشور برگزار شده است بود، مقرر شد تا عنوان زیاد کردن بارگذاری المان با توجه به نقش و تاثیر آن در آینده آینده شرکت، به وسیله وزارت راه و شهرسازی بررسی شود. با توجه به پیچیدگی های موضوع، مراتب در جلسه ۱۹ دی ماه سال قبل شورای امنیت کشور مطرح و بر اقدام فوری شورای عالی شهرسازی و معماری کشور عزیزمان ایران در خصوص بررسی عنوان تاکید شد. از آن تاریخ این عنوان در پنج جلسه شورای عالی شهرسازی و معماری کشور عزیزمان ایران مطرح و نهایتا در جلسه ۱۳۹۶/۹/۲۰ ، مجوز ۳۲ طبقه صادر شد. مدیرعامل پدیده به من اطلاع داد که تحویل اسناد مناقصه فاز دوم اسکلت ۱۶ تا ۲۲ المان مهم از امروز انجام می شود و آماده سازی اسناد مناقصه طبقات ۲۲ تا ۳۲ نیز در حال انجام است.
داستان تاج المان که گفته شد ابتدا مسکونی نبوده و حالا قرار است مسکونی شود چیست؟
بنده از شرح این عنوان که ماهیت فنی دارد اطلاعی ندارم. مهم این است که مجوز احداث ۳۲ طبقه صادر شده است هست. حال این که چگونه و با چه شکلی ساخته خواهد شد، باید به وسیله عوامل فنی و دستگاه های مرتبط تعیین و اجرایی شود.
گفته شده است سهامداران دانه درشت با فروش املاک پدیده توانستند به پول خودشان برسند. این را تایید می کنید؟
من چنین چیزی نشنیدم. حدود ماموریت وزارت کشور و مشخصاً کارگروه منتخب، در محدوده حل و فصل پرسشها و مرتفع کردن موانع موجود در سطح ملی بود و نقشی در تصمیمات داخلی شرکت ندارد. البته بر اساس مصوبات موجود، کارها اجرایی و جاری داخل شرکت، باید در چارچوب تصمیمات و مصوبات ابلاغی از سوی ستاد تدبیر انجام شود.
آخرین اوضاع انتقال سهامداران عمده به سهامداران خرد در جهت تعدیل سهام چگونه است؟
چون وزارت کشور نقش یا ماموریتی در این زمینه ندارد، بعد از اطلاع رسانی استان مبنی بر توزیع سهام سهامداران عمده بین سهامداران خرد، اطلاع دقیق و تکمیلی از آخر این عنوان ندارم. ولی مدیرعامل شرکت در ملاقات هفته قبل اعلام کردند که در حال انجام مقدمات و تشریفات ثبتی و قانونی جهت انتقال سهام هستند.
گویا قرار بوده سهامداران در هیات مدیره عضویت داشته باشند. این عنوان به کجا رسید؟
درباره نحوه تعیین اعضای هیات مدیره چند ایده وجود دارد. بعضی معتقدند که وقت واگذاری مسئولیت راهبری شرکت به سهامداران آن فرا رسیده هست. بعضی دیگر می گویند با توجه به اوضاع حساس شرکت و به خاص اکنون که شرکت در مسیر شکوفایی قرار گرفته هست، هرگونه تغییری در ساختار مدیریتی شرکت، موجب وارد شدن آسیب جدی به شرکت و به تبع آن منافع سهامداران خواهد شد.
البته رویکرد سومی نیز وجود دارد و آن این که اعضای هیات مدیره تازه شرکت، تلفیقی از سهامداران و نمایندگان ستاد تدبیر باشند. این رویکرد سوم موافقان بیشتری دارد و چندین بار نیز در مصوبات متفاوت مورد تاکید قرار گرفته هست. امیدوارم در جلسه آینده مجمع عمومی، سهامداران شرکت، به عنوان مالکان واقعی منافع و دارایی های شرکت، عالی ترین تصمیم را در این شرایط بسیار حساس بگیرند.
اگر پدیده را به قطاری تشبیه کنیم که در سال ۱۳۹۳ در میانه راه به علت بعضی تخلفات متوقف شده است بود، امروز می توانیم بگوییم که تمامی قفل هایی که طبق قانون و به وسیله دستگاه های مرتبط به چرخ های قطار راه اندازی شده است بود، با پرداخت عوارض قانونی و صدور مجوزهای مورد نیاز باز شده است و قطار پدیده اکنون بعد از سوخت گیری و سرویس کامل در ریل قانونی خود قرار گرفته و به وسیله هیاتی که منتخب ستاد تدبیر هستند در حال حرکت است و ستاد تدبیر استان نیز بر فعالیت هیات مدیره نظارت می کند. البته این شیوه مورد تایید بعضی از سهامداران محترم نیست که موضوعی طبیعی است ولی همان طوری که قبلا نیز بیان کردم. ان شاءا… ذی نفعان قانونی شرکت، در جریان مجمع عمومی آینده، عالی ترین تصمیم را خواهند گرفت.
نظرتان راجع به درخواست بعضی سهامداران جهت فروش شرکت چیست؟
نظرشان برایم کاملا محترم هست. درخواست های مشابه دیگری هم مطرح هست. همه این درخواست ها ریشه در شرایط مشکل دارد که پیشنهاد دهندگان در آن قرار دارند. هیچ کس نمی تواند شرایط سخت دیگران را با همان شدت وضعف واقعی که در آن قراردارند به درستی درک کند. ولی باید دید که آیا این خواسته ها زمینه اجرایی هم دارد. آیا می توان خواسته گروهی از عزیزان را در خصوص آینده این پروژه، آن هم با بیش از یکصد هزار ذی نفع اجرایی کرد. قطعاً جهت اتخاذ این گونه تصمیمات که با بنیان شرکت و آینده آن مرتبط هست، باید در چارچوب قوانین و مقررات و قاعدتاً در جلسات مجمع عمومی تصمیم گیری شود.
تعیین وظیفه تعهدنامه داران به کجا انجامید؟
ستاد تدبیر استان جهت تعهدنامه داران نیز تصمیم گیری کرده هست. تصور می کنم حدود نیمی از ذی نفعان شرکت یعنی نزدیک به ۶۲ هزار نفر، جزو تعهدنامه داران بودند. بر اساس گزارش هایی که به وزارت کشور داده شد، مقرر شد که در ازای تعهدنامه ها به ذی نفعان سهام تعلق بگیرد. پیشنهاد می کنم که شرح این امر از ستاد تدبیر یا مدیرعامل شرکت استعلام و اطلاع رسانی دقیق شود.
می دانید اکنون ارزش واقعی سهام پدیده چقدر است؟
ارزش سهام هر شرکت یا واحدی، همان رقمی است که در بازار قانونی مورد معامله قرار می گیرد. سهام شرکت پدیده نیز از این قاعده مستثنا نیست. زیاد کردن یا کم کردن قیمت سهام نیز در گروی اوضاع و شرایط حاکم بر شرکت و عملکرد ذی نفعان آن هست. ایجاد نشاط در فعالیت های شرکت، براق سازی عملکرد مالی، شکوفایی سریع تر شرکت، تسریع در عملیات اجرایی پروژه و تکمیل و واگذاری واحدها به مالکان آنها، وفاق و همدلی در بین سهامداران، فراهم کردن زمینه آرامش و اطمینان در شرکت و امور جاری آن و اتخاذ تمهیدات مورد نیاز جهت ورود سرمایه گذار، در زیاد کردن قیمت سهام شرکت موثر خواهند بود.
فکر می کنید چه زمانی پدیده وارد بورس یا فرابورس بشود؟
شرایط را شورای عالی بورس مشخص کرده است و دوستان در پدیده باید دنبال کار باشند تا شرایط ابلاغی محقق شود.
وعده ای را مدیر جمهور و مسئولان بانک مرکزی راجع به آخر پرونده موسسات مالی دادند. شما فکر می کنید پرونده پدیده چه زمانی به صورت کامل تمام شود؟
تکمیل پروژه پدیده شاندیز، به میزان فعالیت و تلاش مدیرعامل شرکت و اعضای هیات مدیره و همراهی و تشریک مساعی سهامداران بستگی دارد. قطار پدیده جهت حرکت سریع و پرشتاب خود هیچ مشکلی ندارد و با هیچ مانعی مواجه نیست. روسای قوای سه گانه و مسئولان دستگاه های اجرایی که نامشان در این مصاحبه برده شد و حتما نام بعضی از آنها نیز مورد غفلت قرار گرفت، عزم خود را جزم کردند تا پرسشها پدیده شاندیز، به صورت کامل برطرف شود. اکنون همه چیز در گروی اهتمام، جدیت، تلاش و پیگیری و همدلی سهامداران و اعضای هیات مدیره شرکت است.
رئیس جمهور راجع به موسسات مالی گفتند که دولت ۱۱هزار میلیارد تومان از جیب مردم پرداخت کرده، جهت پدیده هم دولت پولی داده است؟
البته کمک دولت به شرکت پدیده در قالب تشکیل کنسرسیوم و تصویب عنوان اعطای ۵۰۰ میلیارد تومان تسهیلات بانکی، اقدام بسیار مهمی بوده که ان شاءا… در چارچوب توافقات سندیکای بانکی و شرکت، در مواعد مقرر بازپرداخت خواهد شد. با توجه به تاکیدات وزیر کشور و همکاری دستگاه های مرتبط، تلاش شد تمامی پرسشها و موانع مرتبط، از طریق قانونی برطرف شود. نمی خواستیم که یک اقدام غیر قانونی را از طریق یک اقدام غیر قانونی جایگزین حل و فصل کنیم. کارها باید به نحوی انجام می شد، تا در سال های آینده و با روی کار آمدن مسئولان جدید، هیچ تعرضی به تصمیمات امروز صورت نگیرد. نباید از یاد ببریم که سهامداران این شرکت بیش از حد توان و ظرفیت خود، مجبور مشکل ها و مرارت ها شده است اند و دیگر تحمل بروز و وقوع پرسشها تازه و ایجاد وقفه در امور شرکت را ندارند. امروز بسیارخوشحالم که استانداری و مدیران عامل شرکت اعلام می کنند، حداقل ۸۰۰ نفر در پروژه مشغول به کار هستند و این تعداد تا چند ماه آینده به دو هزار نفر خواهند رسید.
چه توصیه ای جهت سهامداران پدیده دارید؟ نظرتان راجع به فروش سهام چیست؟
اول می خواهم از همه سهامداران و ذی نفعان پروژه، جهت صبر و شکیبایی که طی این سال ها داشته اند و از این که به خدمت گزاران خود اعتماد کردند، صمیمانه تقدیر کنم. امیدوارم توانسته باشیم پاسخ این اعتماد را که به نظر بنده به عنوان بااهمیت ترین سرمایه محسوب می شود، در حد توان و بضاعت محدودی که داشتیم، داده باشیم. در زمینه فروش سهام هم باید بدانیم که تصمیم گیری در خصوص دارایی های شخصی افراد، با خودشان است و این حق سهامداران است که سهام خود را در هر زمانی که تشخیص می دهند به فروش برسانند. ولی راجع به شرکت هایی همچون پدیده، منافع افراد با دیگر سهامداران درهم تنیده شده است است و قابل تفکیک نیست.
توصیه من در این شرایط که شرکت ان شاء ا… به سمت مناسبی پیش می رود، این است که جهت فروش سهام خود عجله نکنند. البته سرمایه در جایی رشد می کند که امنیت وجود داشته باشد و امنیت این مجموعه نباید تحت هیچ شرایطی بر هم بخورد.
و حرف آخر؟
حل پرسشها پدیده شاندیز که از نظر من اساساً خود یک پدیده بی بدیل محسوب می شود، نمونه بارز همدلی، همزبانی و وحدت در سطح روسای قوا و دیگر سطوح تصمیم گیری و تصمیم سازی در کشور بود و اعتقاد دارم که می تواند الگوی مناسبی جهت حل پرسشها و معضلات مشابه باشد.
واژه های کلیدی: پروژه | دستگاه | قانونی | وزارت کشور | پدیده شاندیز | وزارت اطلاعات | وزارت جهاد کشاورزی | اخبار اقتصادی و بازرگانی
دانلود فایل ها
توجه: ممکن است تمام لینک های دانلود به دستور مقام قضایی حذف شده باشد...
